Εισαγωγικά
Το Records in Contexts είναι το σχέδιο εννοιολογικού μοντέλου που συντάχθηκε από την Experts Group on Archival Description (EGAD). Η Ομάδα συστάθηκε από την Programme Commission του Διεθνούς Συμβουλίου Αρχείων στα τέλη του 2012, ως μερικώς διάδοχη της Επιτροπής Καλών Πρακτικών και Προτύπων, για μια περίοδο τεσσάρων χρόνων 2012-2016. Αποστολή της EGAD είναι η ανάπτυξη ενός εννοιολογικού μοντέλου για την αρχειακή περιγραφή βασισμένο στα υπάρχοντα τέσσερα πρότυπα του ΔΣΑ σε συνδυασμό με τις σύγχρονες τεχνολογίες στον τομέα της επιστήμης της πληφορόρησης. Τα παραπάνω σημαίνουν πρακτικά τη σύνταξη δύο κειμένων: α) ενός εννοιολογικού μοντέλου αρχειακής περιγραφής (RiC-CM) και β) μίας οντολογίας βασισμένης στο μοντέλο (RiC-O). Το τελικό αποτέλεσμα θα αποτελέσει το νέο Διεθνές Πρότυπο Αρχειακής Περιγραφής.
Τυπικά το μοντέλο δεν έρχεται να καταργήσει τα υφιστάμενα πρότυπα, που εξακολουθούν να ισχύουν αλλά να διασαφηνίσει το περιεχόμενό τους. Μάλιστα έχουν χρησιμοποιηθεί όλες οι μέχρι τώρα υφιστάμενες οντότητες και οι ιδιότητές τους εκτός από αυτές της Περιοχής Ελέγχου. Ωστόσο το άλμα θεωρητικά, πρακτικά και τεχνολογικά είναι τεράστιο και επί της ουσίας αλλάζει ριζικά τον τρόπο θέασης της αρχειακής περιγραφής. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το RiC αντανακλά και απαντά σε αυτό που έχει χαρακτηριστεί ως «αλλαγή παραδείγματος» στην αρχειονομία. Αυτό γίνεται αντιληπτό ήδη από την εισαγωγή του προτύπου. Αντίθετα από τα προηγούμενα πρότυπα που οι εισαγωγές ήταν στοιχειώδεις, στο RiC η εισαγωγή είναι εκτενής και θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε ως ένα μανιφέστο της νέας θέασης της αρχειονομίας που υιοθετείται πλέον και από το ΔΣΑ.
Το Records in Contexts είναι το σχέδιο εννοιολογικού μοντέλου που συντάχθηκε από την Experts Group on Archival Description (EGAD). Η Ομάδα συστάθηκε από την Programme Commission του Διεθνούς Συμβουλίου Αρχείων στα τέλη του 2012, ως μερικώς διάδοχη της Επιτροπής Καλών Πρακτικών και Προτύπων, για μια περίοδο τεσσάρων χρόνων 2012-2016. Αποστολή της EGAD είναι η ανάπτυξη ενός εννοιολογικού μοντέλου για την αρχειακή περιγραφή βασισμένο στα υπάρχοντα τέσσερα πρότυπα του ΔΣΑ σε συνδυασμό με τις σύγχρονες τεχνολογίες στον τομέα της επιστήμης της πληφορόρησης. Τα παραπάνω σημαίνουν πρακτικά τη σύνταξη δύο κειμένων: α) ενός εννοιολογικού μοντέλου αρχειακής περιγραφής (RiC-CM) και β) μίας οντολογίας βασισμένης στο μοντέλο (RiC-O). Το τελικό αποτέλεσμα θα αποτελέσει το νέο Διεθνές Πρότυπο Αρχειακής Περιγραφής.
Τυπικά το μοντέλο δεν έρχεται να καταργήσει τα υφιστάμενα πρότυπα, που εξακολουθούν να ισχύουν αλλά να διασαφηνίσει το περιεχόμενό τους. Μάλιστα έχουν χρησιμοποιηθεί όλες οι μέχρι τώρα υφιστάμενες οντότητες και οι ιδιότητές τους εκτός από αυτές της Περιοχής Ελέγχου. Ωστόσο το άλμα θεωρητικά, πρακτικά και τεχνολογικά είναι τεράστιο και επί της ουσίας αλλάζει ριζικά τον τρόπο θέασης της αρχειακής περιγραφής. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το RiC αντανακλά και απαντά σε αυτό που έχει χαρακτηριστεί ως «αλλαγή παραδείγματος» στην αρχειονομία. Αυτό γίνεται αντιληπτό ήδη από την εισαγωγή του προτύπου. Αντίθετα από τα προηγούμενα πρότυπα που οι εισαγωγές ήταν στοιχειώδεις, στο RiC η εισαγωγή είναι εκτενής και θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε ως ένα μανιφέστο της νέας θέασης της αρχειονομίας που υιοθετείται πλέον και από το ΔΣΑ.
Πριν προχωρήσουμε στην παρουσίαση του μοντέλου δύο λόγια για το τι είναι εννοιολογικό μοντέλο. Σε γενικές γραμμές ως εννοιολογικό μοντέλο ορίζεται ένα έγγραφο που περιγράφει της ανωτέρου επιπέδου έννοιες ενός συγκεκριμένου επιστημονικού τομέα, ή μιας καθορισμένης επιστημονικής κοινότητας. Εδώ μιλάμε για την αρχειακή κοινότητα και την αρχειακή περιγραφή.
Στο έγγραφο αυτό αναφέρονται
α) οι βασικές έννοιες του τομέα
β) οι ιδιότητές τους και
γ) οι σχέσεις μεταξύ των οντοτήτων.
Το RiC έχει ως διακηρυγμένο στόχο να καταστεί ένα εννοιολογικό μοντέλο ειδικά στοχευμένο στην αρχειονομία.
Στο έγγραφο αυτό αναφέρονται
α) οι βασικές έννοιες του τομέα
β) οι ιδιότητές τους και
γ) οι σχέσεις μεταξύ των οντοτήτων.
Το RiC έχει ως διακηρυγμένο στόχο να καταστεί ένα εννοιολογικό μοντέλο ειδικά στοχευμένο στην αρχειονομία.